1000. rocznica koronacji Bolesława Chrobrego
18 kwietnia 2025 roku przypada 1000. rocznica koronacji Bolesława Chrobrego na króla Polski. Ten doniosły akt polityczny i religijny, dokonany prawdopodobnie w katedrze w Gnieźnie na Wielkanoc 18 kwietnia 1025 roku, przypieczętował istnienie Państwa Polskiego jako niepodległego Królestwa. To jedno z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski. Koronacja ta nie byłyby możliwa, gdyby nie szereg wcześniejszych ważnych wydarzeń – Chrzest Polski w 966 roku, Zjazd Gnieźnieński i powstanie pierwszego arcybiskupstwa w Gnieźnie w 1000 roku. Koronacja wieńczyła tworzenie polskiej państwowości. Mieszko I poprzez ślub z księżniczką czeską Dobrawą i przyjęcie chrztu w 966 roku włączył swoje państwo w krąg cywilizacji i kultury chrześcijańskiej Europy.
Bolesław Chrobry do koronacji wykorzystał moment dziejowy – śmierć skrajnie mu wrogiego cesarza Henryka II i podporządkowanego mu papieża Benedykta VIII.Korona Bolesława Chrobrego stała się trwałym znakiem niezależności naszego kraju i siły narodu, który, jak pisał nasz pierwszy kronikarz, Anonim zwany Gallem, pod tym zwłaszcza względem zasługuje na wywyższenie nad inne, że choć otoczony przez tyle […] ludów chrześcijańskich i pogańskich i wielokrotnie napadany przez wszystkie naraz i każdy z osobna, nigdy przecież nie został przez nikogo ujarzmiony w zupełności.
Powstało państwo, które przez kolejne tysiąc lat – mimo zmiennych kolei losu – nigdy nie zostało wydarte Polakom z ich marzeń, idei i tożsamości. Koronacja Bolesława Chrobrego była jasnym sygnałem dla ówczesnego świata, że młode państwo polskie jest niepodległe i niezależne. Był to początek wzrastania pozycji Polski na średniowiecznej mapie Europy, która z księstwa przeistoczyła się w królestwo.
Skutki koronacji Bolesława Chrobrego:
– wzrost znaczenia Polski na arenie międzynarodowej,
– uznanie kraju jako samodzielnego królestwa chrześcijańskiego,
– wzmocnienie pozycji władcy nad poddanymi,
– wywyższenie władcy ponad innych członków dynastii Piastów,
– zapewnienie niepodzielności monarchii,
– przetrwanie Państwa Polskiego przez następne 1000 lat.
Król Bolesław Chrobry umarł dwa miesiące później – 17.06. 1025 roku. Jego następcą został syn – Mieszko II Lambert, który został koronowany w tym samym roku 1025 – w Boże Narodzenie. Mieszko II pochował ojca w środku nawy głównej najstarszej, przedromańskiej katedry w Poznaniu. Grobowiec Bolesława Chrobrego został zniszczony podczas najazdu księcia czeskiego Brzetysława w 1038/39 r. – wówczas go sprofanowano. Późniejsze liczne katastrofy budowlane i przebudowy gmachu spowodowały, że z dawnych grobów niewiele ocalało.
Tradycja korony Chrobrego była podtrzymywana przez jego następców z dynastii Piastów, zabiegających w XII i XIII wieku o zjednoczenie Państwa Polskiego, a w kolejnych epokach o suwerenność i międzynarodową pozycję Polski. Polska jest jedynym europejskim krajem o monarchicznej przeszłości, który nie posiada koronacyjnych insygniów swoich królów i królowych – koron, jabłek i bereł. Tzw. Koronę Chrobrego, którą koronowała się większość władców Polski, począwszy od Władysława Łokietka, ukradli w 1795 roku z Wawelu Prusacy i później przetopili. Była to szczerozłota, gotycka korona składająca się z 9 segmentów zwieńczonych liliami, o wadze ok. 1,3 kg, ozdobiona ponad 300 szlachetnymi kamieniami i 80 perłami.
Odkąd Orzeł Biały stał się oficjalnym godłem Królestwa Polskiego, na jego głowie zawsze widniała korona. Wizerunek i pamięć o Koronie Chrobrego towarzyszyły późniejszym bohaterom walk o niepodległość. W roku 1919 i ponownie w 1989 powróciła korona na godło odrodzonej Rzeczypospolitej i wieńczy je nadal jako widomy znak suwerennego Państwa Polskiego.
W Zespole Szkół Zawodowych Huty im. Tadeusza Sendzimira uczcimy rocznicę tego ważnego wydarzenia poprzez zaprezentowanie okoliczności koronacji Bolesława Chrobrego na lekcjach wychowawczych, udekorowanie budynku szkoły plakatami o królu Bolesławie oraz uroczystą akademią.
Tekst : Grzegorz Wyderka
Kolaż: Beata Juchnik
Ilustracje: Domena publiczna
Miniatura: Gryffindor, Replika korony Chrobrego, CC BY-SA 3.0, https://pl.wikipedia.org/wiki/Korona_Chrobrego#/media/Plik:Crown_jewels_Poland_10.JPG